YSK’dan, Muharrem İnce’ye verilen oylarla ilgili karar!

Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Başkanı Ahmet Yener, ilgili kanun gereği Memleket Partisi Genel Başkanı Muharrem İnce’nin cumhurbaşkanı adaylığından çekilmesinin birinci oylamadan sonra geçerli olduğuna ve bu süreçte kendisine verilen oyların “geçerli” kabul edilmesi gerektiği sonucuna varıldığını bildirdi.

Yener, basın mensuplarına yaptığı açıklamada, Muharrem İnce’nin cumhurbaşkanı adaylığından çekilme dilekçesinin dün Yüksek Seçim Kuruluna ulaştığını belirtti.

Kurulun bugün yaptığı toplantıya ilişkin bilgi veren Yener, şu ifadeleri kullandı:

“Toplantı sonucunda, 6271 sayılı Cumhurbaşkanlığı Seçimi Kanunu’nun 12. maddesinde yapılan düzenlemede cumhurbaşkanlığı adaylığından, aday listesinin Resmi Gazete’de ilanından sonra yapılan çekilmelerin geçerli olmayacağına ilişkin düzenleme ve 6271 Sayılı Yasa’nın ilgili maddeleri ve 298 Sayılı Yasa’nın ilgili maddeleri değerlendirilmiş ve Kurulumuz, yapmış olduğu toplantı sonucunda oy birliğiyle Sayın Muharrem İnce’nin cumhurbaşkanlığı adaylığından çekilmesinin, birinci oylamadan sonra, 6271 Sayılı Yasa’nın 12. maddesi uyarınca geçerli olduğu ve bu süreçte Sayın Muharrem İnce’ye verilen oyların geçerli oy olarak kabul edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.”

Seçimlerle ilgili tüm tedbirlerin alındığını vurgulayan Yener, basın mensuplarının sorusu üzerine, oy pusulalarında şu an herhangi bir değişiklik olmayacağını kaydetti.

Muharrem ince, adaylıktan çekildiğini açıkladığı konuşmasında “Adaylıktan çekiliyorum. Türkiye’ye üçüncü seçenek önerdim. Bir kanal açmaya çalıştım. Bu kanalı başaramadık. Bahaneleri kalmasın” ifadelerini kullanmıştı.

OY PUSULASI DEĞİŞMEYECEK

Memleket Partisi lideri Muharrem İnce’nin Cumhurbaşkanlığı adaylığından çekilmesi sonrası oy pusulasında herhangi bir değişiklik olmayacak. İnce’nin aldığı oyların geçersiz sayılmayacağı belirtilse de bu durumun hukuki dayanağı ile olası sonuçları tartışılıyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Millet İttifakı adayı Kemal Kılıçdaroğlu ve ATA İttifakı adayı Sinan Oğan’ın yarışa devam edeceği Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Muharrem İnce de oy pusulasındaki yerini koruyacak. İnce’nin oyları geçersiz sayılmayacak.

HUKUKÇULAR NE DEDİ?

İstanbul Hukuk Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Volkan Aslan:

“Hem Kanun’daki düzenleme hem de Yüksek Seçim Kurulu kararı uyarınca Muharrem İnce’nin adaylıktan çekiliyor olması, oy pusulasından adının çıkartılmasını gerektirmiyor.

Ancak adaylıktan çekilmiş olan bir kimseye verilecek oyların geçerli sayılıp sayılmayacağına dair bir ifade kanunlarda bulunmuyor. 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’un 101. ve 102. maddelerinde hangi durumlarda oy pusulalarının geçerli olmayacağı veya hesaba katılmayacağı düzenlenmekte. Bu çerçevede, genel olarak pusulalara zarar verilmesi, verilen oyun kime verildiğinin belli olmaması yahut zarfa başka şeylerin konulması geçersizlik ve hesaba katılmama sebepleri olarak öngörülmüş.

Dolayısıyla mevzuatta, listeler kesinleştikten sonra adaylıktan çekilen ancak pusulada yer almaya devam eden kişilere verilecek oyların geçersiz sayılmasına dair açık düzenleme bulunmuyor.”

Av. Dr. Rezan Epözdemir:

“Buradaki temel tartışma Sayın İnce’ye verilen oyların geçerli olarak mı sayılacağı yoksa geçersiz oy olarak mı sayılacağı noktasında toplanmaktadır. Buradaki baskın görüş Sayın İnce çekilmiş olsa dahi kendisine verilen oyların geçerli olabileceğine ilişkin görüştür.

Fakat ben bu görüşü doğru bulmuyorum. Bir hukukçu ve akademisyen olarak ben bu görüşün hukuka uygun olmadığını düşünüyorum.

Gerçekten Cumhurbaşkanlığı Seçim Kanunu’nda buna ilişkin bir düzenleme yok. Fakat 12’nci maddenin lafzına bakarsak, adaylıkta meydana gelebilecek eksilmeler diyor.

Diyelim ki bir aday vefat etseydi ya da seçilmesine engel bir mahkumiyet kararı kesinleşmiş olsaydı bu durumda da kendisine verilen oylar geçerli mi kabul edilecekti? Kaldi ki adaylıktan çekilme tek taraflı bir haktır.

Muhatabına bu iradenin ulaşmasıyla birlikte hüküm ve sonuçlarını doğurur. Sayın İnce’nin YSK’ya yollayacağı adaylıktan çekilme dilekçesinin kurula tebliğ olmasıyla birlikte bu irade ve bu iradeye bağlanan sonuçlar ortaya çıkar.”

PEKİ MATEMATİKSEL ETKİSİ NE OLACAK?

Konunun hukukl yanıyla birlikte matematik etkisi de bulunuyor. Cumhurbaşkanı seçilebilmek için yüzde 50’den 1 oy fazla gerekiyor. Ancak bu oran geçerli oylar üzerinden hesaplanıyor. Yani bu hesaplama tüm seçmen ya da ya da seçime katılanların üzerinden yapılmıyor.

Örneğin 2018’deki cumhurbaşkanlığı seçiminde 51 milyon 197 bin 959 kişi oy kullanmıştı. Ancak bu oyların 50 milyon 68 bin 627’si geçerli sayılmıştı. Bir başka deyişle 1 milyondan fazla oy geçersiz sayılmıştı. Adayların oy oranları da geçerli oylar üzerinden hesaplanmıştı.
Seçimlerin az bir farkla sonuçlanması durumunda geçersiz sayılmayan oyların etkisinin büyük olacağı değerlendiriliyor. Zira adaylıktan çekilen bir adaya verilen oyların yurt dışı ya da içi geçerli sayılması halinde geçerli oy paydası büyüyor ve diğer adaylar daha düşük oranlarda seçimi tamamlıyor. Tamamen söz konusu oyların geçersiz olması halinde ise oylar diğer adayların hanelerine pozitif olarak yansıyor.